อิเหนา : ประสันตาบอกแก้ตัวแก่อิเหนา (๓๗)

ประสันตาบอกแก้ตัวแก่อิเหนา
ร่าย
๏ บัดนั้น	ประสันตาแอบดูอยู่ในป่า
เห็นพวกระตูแต่งกายา*	โยธาเป็นทำนองกองทัพ
สำคัญมั่นคงไม่สงสัย	ว่าจะไปทำสงครามตามจับ
จึงพาบ่าวบุกระนามหนามเกี่ยวยับ	มายังที่ประทับพลับพลา ฯ
ฯ ๔ คำ ฯ เชิด
๏ ครั้นถึงจึงคลานเข้าไปเฝ้า	ทูลแถลงแบ่งเบาจะเอาหน้า
บัดนี้ระตูเตรียมโยธา	จะยกมาหักโหมโจมตี ฯ
ฯ ๒ คำ ฯ
๏ เมื่อนั้น	พระโฉมยงองค์มิสาระปันหยี
ได้ฟังประสันตาพาที	ประหลาดใจจึ่งมีพจมาน
ระตูผู้นี้อยู่ที่ไหน	ทำไมจะฮึกฮักมาหักหาญ
เมื่อไม่มีสาเหตุเภทพาล	คำที่ว่าขานข้าแคลงใจ
แม้นจะยกโยธามารบจริง	คงมีเหตุสักสิ่งจึงเป็นได้
พี่เลี้ยงใครจะเห็นประการใด	จงว่าไปให้ต้องทำนองความ ฯ
ฯ ๖ คำ ฯ
๏ บัดนั้น	ยะรุเดะได้ฟังรับสั่งถาม
จึ่งว่าถ้าจะเกิดสงคราม	ย่อมมีเหตุก่อความจึงลามไป
นี่เหตุผลไม่ดีดีอยู่	ประสันตาช่างรู้มาแต่ไหน
มีผู้บอกเล่าเจ้าหรือไร	หรือได้ไปเห็นแก่ตา ฯ
ฯ ๔ คำ ฯ
๏ บัดนั้น	ประสันตาแสร้งยิ้มแก้หน้า
จึ่งว่าข้าไปต่อสกุณา	ที่ริมเนินภูผาปะราปี
พบพวกระตูเขาเตรียมทัพ	ว่าจะยกมาจับปันหยี
ถ้าสืบไปไม่สมเหมือนพาที	ขอถวายชีวิตแก่ภูวไนย ฯ
ฯ ๔ คำ ฯ
๏ บัดนั้น	ปูนตาได้ฟังยังสงสัย
จะซ้ำซักประสันตาก็เกรงใจ	จึงลุกเดินออกไปเที่ยวสอดดู ฯ
ฯ ๒ คำ ฯ
๏ สืบสาวบ่าวไพร่ไม่ได้ความ	ก็ลดเลี้ยวเที่ยวถามทุกหมวดหมู่
ถึงมุมค่ายเห็นทับงับประตู	โลหิตสดหยดอยู่หลายกอง
กริ่งใจเข้าไปด้วยสงกา	เห็นคนนอนคลุมผ้าอยู่ทั้งสอง
จึงเลิกผ้าจากหน้าลงนั่งมอง	ก็รู้ว่าบ่าวของประสันตา*
เห็นเนื้อตัวยับย่อยเป็นรอยริ้ว	ทำโกรธกริ้วขู่เข็ญจะเข่นฆ่า
มึงไปเที่ยวปล้นใครเขาแทงมา	หรืออย่างไรเร่งว่าแต่ตามจริง ฯ
ฯ ๖ คำ ฯ
๏ บัดนั้น	คนป่วยตกประหม่าก้มหน้านิ่ง
ขอทานโทษโปรดก่อนวอนวิง	แล้วเล่าความตามจริงทุกสิ่งอัน ฯ
ฯ ๒ คำ ฯ
๏ บัดนั้น	ปูนตาฟังคำเห็นเหมาะมั่น
เหตุผลต้นความพองามกัน	ก็รีบมาสุวรรณพลับพลาชัย
จึ่งบอกแก่ตำมะหงงเสนี	โดยดังคดีที่ถามไถ่
พี่เลี้ยงแลบรรดาเสนาใน	ต่างคนขัดใจประสันตา ฯ
ฯ ๔ คำ ฯ เจรจา
๏ บัดนั้น	ตำมะหงงได้ฟังไม่กังขา
ชี้หน้าว่าไปด้วยโกรธา	ชะเจ้าประสันตาตัวดี
ไปเที่ยวซุกซนจนเกิดความ	ให้สงครามติดต่อไม่พอที่
ยังกลับมาเอาหน้าพาที	ให้กูนี้เชื่อลิ้นหลงไป
น้อยหรือเล่ห์กลเจ้าคนเอก	ทำโหยกเหยกให้ระตูดูหมิ่นได้
ชอบแต่สับเสี่ยงซ้ำให้หนำใจ	ตัดศรีษะเสียบไว้ทั้งไพร่นาย
เสนีพี่เลี้ยงจงปรึกษา	โทษตัวประสันตาตามกฎหมาย
ตำมะหงงด่าว่ามากมาย	ประสันตาเต็มอายไม่เจรจา ฯ
ฯ ๘ คำ ฯ เจรจา